GÝRÝÞ ve AMAÇ: Uzun süreli invaziv mekanik ventilasyon trakeal stenozun (TS) ana nedenidir. COVID-19 pandemisi boyunca uzun süreli invaziv mekanik ventilatör desteði altýnda tedavi gören hasta sayýsý da artmýþtýr. Bu çalýþmanýn amacý pandemi dönemi öncesi ve sonrasý TS nedenli hastane baþvurlarýnýn incelenmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalýþma Ekim 2017–Ekim 2022 yýllarý arasýndaki beþ yýllýk dönemde retrospektif, gözlemsel olarak tasarlanmýþtýr. Trakeal stenoz nedenli hastaneye baþvuran tüm hastalar, hastane otomasyon sisteminden taranmýþtýr. Verisine ulaþýlamayan, eksik ya da yanlýþ bilgi içeren, tedavi ve takip amaçlý baþka hastaneye nakil edilen hastalar çalýþmadan dýþlandý. Hastalar pandeminin baþladýðý Mart 2020 öncesi ve sonrasý olarak pandemi öncesi (PÖ) ve pandemi sonrasý (PS) olarak iki gruba ayrýldý. Hastalarýn yaþý, cinsiyeti, baþvuru þekli, baþvuru þikayeti, komorbiditeleri, trakeal stenoz etyolojisine dair bilgiler, yoðun bakým yatýþý, mekanik ventilatör ile tedavi ihtiyacý, mekanik ventilatör ile tedavi süresi, trakeostomi varlýðý, geçirilmiþ cerrahi müdahale varlýðý, tedavi þekli veri formuna kaydedildi. Tüm deðiþkenler pandemi öncesi ve sonrasý þeklinde kýyaslandý. Ýstatistiksel analizler için SPSS version 25 istatistik paket programý kullanýlmýþtýr. Yapýlan tüm testler için anlamlýlýk düzeyi 0.05 olarak alýnmýþtýr.
BULGULAR: Araþtýrmaya dahil edilen TS tanýlý hasta sayýsý 60 olup, 21’i PÖ, 39’u ise PS tedavi gören hastalardýr. Hastalarýn 40’ý erkek, 20’si kadýndýr ve yaþlarý 3 ile 77 arasýnda deðiþmektedir. PÖ dönemde ortalama olarak 5.25 olan baþvuru sayýsý PS döneminde 13’e çýkmýþ ve sonuçta COVID-19 nedeniyle baþvuru sayýsý 2.47 kat artmýþtýr. Gruplar incelendiðinde PS dönemde ortalama yaþ, diabetes mellitus ve hipertansiyon varlýðý, stridor bulunmasý, dilatasyon ve stent uygulamasý artmýþtýr (p<0.05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Sonuçlarýmýza göre COVID-19 enfeksiyonu sebebiyle artmýþ invaziv mekanik ventilasyon ihtiyacý, trakeal stenoz görülme sýklýðýný da arttýrmýþtýr. Bulgularýmýza göre, hastalarýn COVID-19 enfeksiyonu ve invaziv mekanik ventilasyon öyküsü sorgulanarak potansiyel trakeal stenoz vakalarý predikte edilebilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Çalýþmamýzda non-bilier akut pankreatit (AP) olgularýnda HAPS skorunun güvenirliðinin; yaygýn, sýk kullanýlan ve güvenilir bir skorlama sistemi olan Ranson skoru ile prognoz tahmini açýsýndan karþýlaþtýrmayý amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Ocak 2016–Haziran 2021 arasýnda klinik takibi yapýlan yaþ ortalamasý 48 olan Non Bilier AP tanýlý 73 hasta çalýþmaya dahil edildi. Ranson ve HAPS skoru ile klinik seyirleri mukayese edildi. Klinik seyirde yatýþ süreleri, nihai son karar ve lokal ya da sistemik komplikasyon varlýðý deðerlendirildi.
BULGULAR: HAPS ve Ranson skorun mukayese edildiðinde hastalarýn prognoz tahmininde istatistiksel olarak anlamlý fark tespit edilmemiþtir (p>0.05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Güvenirliði yüksek bir skorlama sistemi olan Ranson skorlama sistemi 48 saatte tamamlanmakta olup HAPS skoru ise hastanýn ilk klinik kabulünde deðerlendirilen 3 kriter ile hesaplanmaktadýr. Kullaným kolaylýðý olan HAPS skoru gerek hafif gerekse þiddetli olgularda prognoz tahmininde Ranson skoru kadar güvenilir tespit edilmiþ olup Ranson skorunun kullanýlmayacaðý durumlarda NonBilier AP olgularýnda prognoz tahmininde güvenle kullanýlabilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Memede erken zamanda yakalanan þüpheli malign lezyonlarýn eksizyonunda uygulanan iþaretleme yöntemlerinden radyo kýlavuzlu (ROLL) ve Tel ile iþaretlemenin karþýlaþtýrýlmasý ve varsa birbirlerine üstünlüklerinin bulunmasý.
YÖNTEM ve GEREÇLER: 23 Eylül 2014 ile 02 Þubat 2017 tarihleri arasýnda hastanemizde tarama amaçlý yapýlan mammografi ve ultrasonografide tespit edilen ancak muayenede palpe edilemeyen þüpheli malign lezyonu olan 79 hasta çalýþmaya dahil edildi. Bu hastalarýn 42 tanesine ROLL, 37 tanesine tel ile iþaretleme uygulandý. Hastalarýn iþaretlemeye baðlý komplikasyonlarý, piyes hacmi, operasyon süresi, son patoloji raporlarý ve rerezeksiyon ihtiyacý deðerlendirildi.
BULGULAR: Hastalarýn tümü kadýndý. Hastalarýn yaþ ortalamasý 53.2 ve vücut kitle indeksi ortalamasý 28.7 olarak bulundu. Olgularýn son patoloji raporlarýnda 43’ünün (%54.5) malign, 9’unun (%11.4) premalign, 27’sinin (%34.2) benign olduðu görüldü. Piyes hacmi ROLL hastalarýnda ortalama 36.2cc±19.6, Tel hastalarýnda ise 40.8cc±22.8 olarak bulundu (p=0.34). Ameliyat süresi ROLL hastalarýnda ortalama 13.2 dk±4.2, Tel hastalarýnda ise 18.2 dk±6.7 olarak bulundu (p=<0.001). ROLL hastalarýnda toplam 8 hastaya rerezeksiyon gerekliliði oldu. Tel hastalarýn-da ise toplam 14 tanesinde rerezeksiyon yapýldý (p=0.07).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Non-palpabl meme lezyonlarýnýn tanýsal amaçlý veya küratif eksizyonlarýnda, ROLL ile yapýlan ameliyatýn süresi tele göre anlamlý de-recede kýsa ve rerezeksiyon ihtiyacý daha azdýr. ROLL yönteminde tele özgü komplikasyonlardan kaçýnmak mümkündür.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: COVID-19 takibinde, hastalýðýn þiddetli seyretmesi ve ölümle sonuçlanabilmesi nedeniyle, prognoz ve mortaliteyi öngören belirteçle-rinin ortaya konulmasý önem arz etmektedir.COVID-19 hastalarýnda erken mortalite belirteci olarak biyokimyasal parametrelerin kullanýldýðý bilinmektedir ancak oksijen belirteçleri ile yapýlan yeterli sayýda çalýþma bulunmamaktadýr. Bu çalýþmada yoðun bakým kabulü yapýlan þiddetli COVID-19 hastalarýnda, mortalite üzerine etkisi olabilecek oksijenasyon indikatörlerinin belirlenmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Prospektif olarak planlanan ve yerel etik kurul onayý alýnan çalýþmamýza (2021/514/200/33) üçüncü basamak yoðun bakým ünitesine, Nisan-Eylül 2021 tarihleri arasýnda kabulü yapýlan COVID-19 baðlý Akut Respiratuvar Distres Sendromu (CARDS) tanýlý 122 hasta dahil edildi. Ölüme neden olabilecek komorbiditesi, hematolojik hastalýðý olan hastalar çalýþma dýþý býrakýldý. Hastalar exitus ile sonuçlanan (Grup-E) ve taburcu-discharge edilen olarak (Grup-D) iki gruba ayrýldý. Hastalarýn demografik verileri, APACHI-II ve SOFA skoru, arteriyel kandaki kýsmi oksijen basýncý (PaO2), oksijen satürasyonu (SpO2), arteriyel oksijen kontenti (CaO2), PaO2/FiO2 (P/F) oraný, SpO2/FiO2 (S/F) oraný, santral venöz oksijen satürasyonu (ScvO2), arteriyel oksijen indeksi (OI), oksijen satürasyon indexi (OSI), laktat, IL-6 ve ferritin, lenfosit düzeyi, ortalama arter basýncý, yoðun bakým gün sayýsý, entübe gün sayýsý, taburculuk ve mortalite durumlarý kaydedildi.
BULGULAR: Yatýþ anýnda ölçülen SPO2, PaO2, CaO2 deðerleri açýsýndan iki grup arasýnda anlamlý fark yoktu. OI, OSI, P/F, S/F, ScvO2, APACHEII ve SOFA skoru, entübe gün sayýsý, laktat, ferritin, IL-6 parametreleri açýsýndan iki grup arasýnda anlamlý iliþkili bulundu. Bu deðiþkenler için ROC ve lojistik regresyon analizi yapýldý, kesme noktalarý hesaplandý. OI (>7, AUC: 0.798, p=0.001) ve OSI (>4.5, AUC: 0.805, p=0.001) indikatörlerinin mortalitenin en belirgin baðýmsýz deðiþkenleri olduðu tespit edildi. AyrýcaOI≥7 olmasý durumunda mortalitenin 23 kat, OSI ≥4.5 olmasý durumunda mortalitenin 40 kat artýrdýðý görüldü.
TARTIÞMA ve SONUÇ: CARDS tanýsý ileyoðun bakým ünitesine yatýþlarda mortaliteyi öngörmedeOI ve OSI’nin anlamlý baðýmsýz deðiþkenler olduðu görüldü. Ayný zamanda çalýþmamýzda bu non-invaziv bakýlan parametrelerden S/F oranýnýn; P/F kadar deðerli, OI oranýnýn; OSI kadar güçlü bir prediktör olduðu tespit edildi.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Anormal uterin kanamasý olan hastalarda menstrüel siklusun düzenliliði, kan hemoglobin ve lipid seviyeleri, endometrial kalýnlýk açýsýndan oral ve vajinal mikronize progesteronun etkisini karþýlaþtýrmak.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Anormal uterin kanamasý olan toplam 80 hasta iki gruba ayrýldý: oral mikronize progesteron grubu (n=40) ve vajinal mikronize progesteron grubu (n=40). Üç aylýk tedaviden sonra hastalarýn tedaviye uyumu, tedaviden memnuniyeti (memnun-memnun deðil), düzenli bir siklusu olup olmadýðý ve tedavinin yan etkileri sorgulandý. Tedavi öncesi ve sonrasý hastalar endometrial kalýnlýk, hematolojik ve biyokimyasal parametreler açýsýndan karþýlaþtýrýldý.
BULGULAR: Toplam 66 hasta, birinci grup (oral progesteron) ve ikinci grup (vajinal progesteron) olarak ayrýldý. Ýki grup arasýnda yaþ, parite ve vücut kitle indeksi (VKÝ) açýsýndan istatistiksel olarak belirgin fark yoktu. Her iki grupta da tedaviden sonra hemoglobin düzeylerinin önemli ölçüde arttýðý bulundu (p=0.0001). Tedavi öncesi ve sonrasý lipid deðerleri açýsýndan her iki grupta da istatistiksel olarak belirgin grup içi veya gruplar arasý fark bulunmadý. Her iki grupta da tedaviden sonra endometriyal kalýnlýkta anlamlý bir azalma oldu (p=0.0001). Tedavi sonrasý oral progesteron grubunda 26 (%81.25) hastada, vajinal progesteron grubunda 30 (%88.23) hastada menstrüel siklus düzenli hale gelmesine raðmen gruplar arasýnda anlamlý fark bulunmadý. Birinci grupta (n=25/32) hastalarýn %78.12’si tedaviden memnun kalýrken, ikinci grupta (n=28/34) %82.35’i tedaviden memnun kaldý ve gruplar arasýnda anlamlý fark bulunmadý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Etkinliði ve güvenliði, kolay tolere edilmesi ve az yan etkisi göz önüne alýndýðýnda, vajinal mikronize progesteron, anormal uterin kanamanýn tedavisinde oral preparatlara iyi bir alternatif olabilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý, acil departmanýnda (AD) pulmoner emboli (PE) tanýsý alan hastalarýn ilk baþvuru anýndaki þok indeksi (ÞÝ) deðer-leri ile hastane içi mortalite arasýndaki iliþkiyi incelemektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Ýki yüz beþ hastanýn verileri retrospektif olarak analiz edildi. ÞÝ ile hastane içi mortalite arasýndaki iliþkiyi incelemek için lojistik regresyon modeli kullanýldý. Alýcý çalýþma karakteristik eðrisi kullanýlarak ÞÝ’nin hastane içi mortaliteyi tahmindeki kestirim deðeri hesaplandý.
BULGULAR: Çalýþmaya alýnan hastalarýn yaþ ortalamasý 67.1±16.6 olup bunlarýn 114’ü (%55.6) kadýn idi. Mortalite oraný %24.9 idi. Çok de-ðiþkenli lojistik regresyon modelinde hastane içi mortaliteyi öngörmede ÞÝ’nin anlamlý-baðýmsýz etkisi gözlendi (p<0.05). ÞÝ’nin hastane içi mortaliteyi belirlemede kestirim deðeri >0.87 olduðunda duyarlýlýðý %100.0, özgüllüðü %90,9, pozitif prediktif deðeri %78.5 ve negatif prediktif deðeri %100.0 bulundu.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Þok indeksi; kolay, hýzlý ve ucuz olarak hesaplanabilir özelliklerine sahiptir. PE hastalarýnda SI kullanýlarak prognozun daha doðru tayini ile hastalara daha hýzlý ve doðru bir tedavi verilebilir ve böylece PE kaynaklý ölümlerin azalmasýna katký saðlanabilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: KBH hastalarýnda hacim fazlalýðý sýklýkla gözlenir ve zamanla diyastolik disfonksiyona ve bunun devamýnda kalp yetmezliðine neden olabilir. Bu çalýþmada, sol ventrikül dolum basýncý ile iliþkili ve son zamanlarda kullanýma giren E/e’ oraný ile kalp yetmezliðinde önemli bir belirteç olan NT-proBNP arasýndaki iliþkiyi belirlemeyi amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya normal sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu olan ve kardiyovasküler hastalýðý olmayan (25 kadýn, 19 erkek) 44 övolemik KBH hastasý ve 26 saðlýklý gönüllü (15 kadýn, 11 erkek) dahil edildi. Plazma NT-proBNP seviyeleri ELISA yöntemiyle ölçüldü ve tüm katýlýmcýlar, NT-proBNP seviyeleri ile tepe erken diyastolik mitral hýz ile tepe erken diyastolik mitral anüler hýz oraný arasýndaki iliþkiyi araþtýrmak için transtorasik konvansiyonel doppler ve doku doppler ekokardiyografi ile deðerlendirildi (E/ e').
BULGULAR: Hasta grubu 25 kadýn (%56.8) ve 19 erkek (%43.2) olup, yaþ ortalamasý 59.36±9.26 yýl idi. Saðlýklý gönüllüler, yaþ ortalamasý 58.58±10.39 yýl olan 15 kadýn (%57.7) ve 11 erkek (%4.23) oluþturmuþtur. Hasta grubunda NT-proBNP düzeyleri ve E/e’ deðerleri kontrol grubuna göre daha yüksek bulundu (p<0.001). NT-proBNP için 300 pg/mL cut-off deðeri baz alýndýðýnda duyarlýlýk %53.66 ve özgüllük %100 olarak bulundu. E/e’ cut-off deðeri 15 ile duyarlýlýk %86.36 ve özgüllük %73.08 olarak belirlendi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Çalýþmamýzda NT-proBNP ve E/e’ deðerlerinin klinik kalp yetmezliði bulgusu olmayan kronik böbrek yetmezliði hastalarýnda diyas-tolik disfonksiyonu öngörmede önemli parametreler olduðu belirlendi. Hem NT-proBNP’nin hem de E/e’ oranýnýn klinik pratikteki yerini ve kullanýþlýlýðýný doðrulamak için bu konuyu araþtýran daha geniþ, kapsamlý ve ileriye dönük çalýþmalara ihtiyaç vardýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Literatürde kýrýk riski ile kýrýlganlýk arasýndaki iliþkiyi deðerlendiren veri bulunmamaktadýr. Çalýþmamýzda FRAX adý verilen Kýrýk Riski Deðerlendirme Aracý ile kýrýlganlýk ve kýrýk riski arasýndaki iliþkinin deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tek merkezli kesitsel bir çalýþmadýr. Çalýþmaya 65 yaþ ve üzeri toplam 120 hasta dahil edildi. Tüm hastalara kýrýlganlýk-larýný belirlemek için Kanada Saðlýk ve Yaþlanma Çalýþmasý (CHAS) Kriterleri uygulandý. Bu hastalarýn kýrýk riskleri, Kýrýk Riski Deðerlendirme Aracý (FRAX) uygulanarak tespit edildi. Plazma kalsiyum, 25-hidroksi D vitamini, albümin ve parathormon düzeyleri ölçüldü.
BULGULAR: Yüz yirmi hastanýn 78’i kadýn (%65) ve 42’si erkek (%35) olarak deðerlendirildi. Kýrýlganlýk ile FRAX arasýnda pozitif yönde anlamlý korelasyon saptandý (p<0.01). Kalça kýrýðý riski yüksek olan grupta kýrýlganlýk riski 1.228 kat daha yüksekti (p=0.023). Majör osteoporotik kýrýk riski açýsýndan yüksek risk altýnda olan grupta kýrýlganlýk riski 2,755 kat daha yüksekti (p=0.027).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Altmýþ beþ yaþ ve üzeri bireylerde kýrýlganlýk ile FRAX ile deðerlendirilen kýrýk riski arasýnda pozitif bir iliþki vardýr. Kýrýlganlýk arttýkça majör osteoporotik kýrýk riski ve kalça kýrýðý riski de artmaktadýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Sünnetin monosemptomatik enürezis üzerindeki etkisini incelemek. Faydalý mý yoksa travmatik mi sorunsalýný göz önünde bulundurarak deðerlendirmek.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Kültürel ve dini nedenlerle sünnet için baþvuran 5-9 yaþ arasý toplam 130 erkek çocuk prospektif olarak incelendi ve dýþlama kriterlerinden sonra 107 erkek çocuk anestezi altýnda sünnet edildi. Olgular enürezis negatif ve enürezis pozitif olarak ikiye ayrýldý. Enürezis varlýðý ameliyat öncesi ve ameliyat sonrasý 3., 6. ve 9. aylarda deðerlendirildi.
BULGULAR: Tüm olgularýn ortalama yaþý 6.7 idi ve gruplar arasýnda anlamlý bir yaþ farký yoktu. Enürezisi pozitif grubun sünnet sonrasý enürezis durumu arasýnda anlamlý istatistiksel fark saptandý (p=0.001). Sünnetten öncesi haftalýk yatak ýslatma sayýsý ortalama 2.89 ve sünnet sonrasý 9. ayda 1.93 idi. Enürezisi negatif grupta sünnet sonrasý dönemde enürezis sýklýðýný artýrdýðýna dair istatistiksel olarak anlamlý bir sonuç bulunmadý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Sünnet, enürezis için predispozan bir faktör deðildir. Ayrýca, bu ameliyatýn monosemptomatik enürezis üzerinde olumlu etkisi ve yatak ýslatma sýklýðýnda azalma olmasý muhtemeldir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Hiperbilirubinemi geç preterm ve term bebeklerin en önemli sorunlarýndan biridir. Çalýþmamýzda kordon kaný bilirübin deðerleri, kordon kan gazý asidoz belirteçleri ile tedavi gerektiren hiperbilirubinemi arasýndaki iliþkiyi deðerlendirmeyi amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmamýza 812 bebek dahil edildi. Göbek kordonu kan örneðinde bilirubin ve kan gazý parametreleri çalýþýldý. Bebekle-rin postnatal 0., 12., 24 ve 48. saatlerde transkutan (TcB) bilirubin düzeyleri ölçüldü. Transkutan bilirubin deðeri 75% persantil üzerindekiler çalýþma grubuna; altýndakiler ise kontrol grubuna dahil edildi. Bebeklerin demografik doðum kayýtlarýndan elde edildi.
BULGULAR: Bebeklerin ortalama gestasyon haftalarý 38.57±1.44 hafta, doðum tartýlarý ise 3265.99±482.14 gramdý. Bebeklerin ortalama pH, PCO2, HCO3, BE ve laktat ölçümleri sýrasýyla 7.28±0.06, 49.26±8.04 mmHg, 22.45±2.46 mmol/L, −3.99±2.45 mmol/L ve 2.91±1.108 mmol/L olarak saptandý. Ortalama kordon bilirubin deðeri 1.99±0.66 mg/dl idi. Postnatal 0., 12., 24. ve 48. saat transkutan bilirubin ölçümleri sýrasýyla 1.92±0.85, 3.75±1.26, 6.01±1.91 ve 8.63±2.36 mg/dl olarak saptandý. PN 0. saat TcB ile kordon bilirübini arasýnda istatistiksel anlamlý bir iliþki bulunmuþtur. Kordon bilirübin deðeri ile 0. saat TcB arasýnda yüksek korelasyon (r=0.638; p<0.01), kordon bilirübin ile 12., 24. ve 48. saat TcB arasýnda ise orta düzeyde korelasyon bulundu (r=0.573; p<0.01), (r=0.559; p<0.01) ve (r=0.482; p<0.01). Ciddi hiperbilirubinemi geliþen ve geliþmeyen bebeklerin pH, PCO2, HCO3 ve laktat ölçümleri, istatistiksel olarak anlamlý farklýlýk göstermemekte iken (p>0.05), baz açýðý ölçümleri hiperbilirubinemi geliþen grupta anlamlý düzeyde yüksek bulundu (p=0.001).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Çalýþmamýzda 0. saat TcB ölçümü ile kord bilirübin ölçümleri arasýnda korelasyon olduðunu saptadýk. Postnatal 0.saat TcB ölçümü ciddi hiperbilirübinemi geliþimini öngörmede kullanýlabilir.Kan gazý baz açýðý düzeyi ile ciddi hiperbilirubinemi geliþimi arasýnda da anlamlý bir iliþki saptadýk. Kordon kaný baz açýðý deðeri hiperbilirübinemiyi öngörmede önemli olabilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: COVID-19 pandemi periyodunun birinci pik dönemi ile bir önceki yýlýn ayný döneminde acil servislere baþvuran ve acil cerrahi servi-sine konsulte edilen hasta sayýlarýný ve daðýlýmýný karþýlaþtýrýlarak pandeminin etkisini deðerlendirmeyi amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Türkiye’nin nüfusu en fazla ili olan Ýstanbul’dur. Ýstanbul’da üçüncü basamak düzeyinde hizmet veren beþ hastanenin acil servisine baþvuran hastalar retrospektif olarak deðerlendirildi. Þubat-Haziran 2020 pandemi dönemi ve Þubat-Haziran 2019 pandemi öncesi dönemi olarak 2 gruba ayrýldý. Her iki dönemde de acil servisine baþvuran hastalar ile genel cerrahiye konsulte edile hasta sayýlarý ve geliþ nedenlerine göre daðýlýmlarý analiz edildi.
BULGULAR: 2020 yýlýndaki pandemi dönemindeki beþ aylýk dönem içinde acil servise baþvuran toplam hasta sayýsý pandemi dönemi ve 2019 yýlýndaki 5 aylýk dönem de pandemi öncesi için sýrasýyla 548509 ve 742064 idi. Acil genel cerrahiye baþvuran veya konsulte edilen toplam hasta sayýsý sýrasýyla 21399 ve 30868 idi. Toplamda acil servise gelen hasta sayýsýnda pandemi döneminde %26.1, acil genel cerrahiye konsulte edilen hasta sayýsýnda %30.7 azalma (p<0.001) görüldü. Pandemi döneminde de Acil cerrahi servisinde yapýlan toplam ameliyat sayýlarýnda %23.9 (p=0.62), travmaya baðlý yapýlan ameliyatlarda %11.9 (p=0.59) azalma görülmüþtür. Travma dýþý nedenlerle ameliyat edilen hasta sayýlarý pandemi döneminde %24.4 (p<0.004) azalýrken, konservatif takip edilen travma dýþý hasta sayýsý ise %54.6 (p<0.0001) artmýþtýr.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Ýstanbul’da COVID-19 salgýnýnýn birinci pik döneminde üçüncü basamak hastanelerde acil servislere gelen hasta sayýlarý, acil cerrahi birimlerine baþvuran ve ameliyat edilen hasta sayýlarý azalmýþtýr. Travma ve travma dýþý nedeniyle acil cerrahi hasta ameliyat sayýlarýnda azalma saptanmýþtýr. Travma dýþý konservatif takip ve tedavi edilen acil cerrahi hasta sayýlarýndada artýþ izlenmiþtir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: COVID-19 salgýný bireyleri sosyal, ekonomik ve ruhsal yönden etkilemektedir. Salgýnla birlikte uygulanan kýsýtlamalar ve karantina uygulamalarý bireylerin yaþam tarzýný ve beslenme alýþkanlýklarýný da deðiþtirmiþtir. Bu çalýþmanýn amacý; COVID-19 pandemisinin oluþturduðu korku ve bu korkunun beslenme alýþkanlýklarý üzerine etkisini incelemektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu araþtýrma Saðlýk Bilimleri Üniversitesi Konya Eðitim Araþtýrma Hastanesi 78 no’lu Eðitim Aile Saðlýðý Merkezi’ne herhangi bir nedenle baþvuran ve çalýþmaya katýlmayý kabul eden 622 kiþi ile yapýldý. Çalýþmaya dahil edilen tüm hastalarýn antropometrik ölçümleri kaydedildi. Katýlýmcýlara sosyodemografik bilgi formu, Koronavirüs Fobisi Ölçeði ve Üç Faktörlü Beslenme Anketi doldurtuldu. Verilerin analizinde SPSS 22.0 programý kullanýldý.
BULGULAR: Çalýþmaya alýnan 18–65 yaþ arasý katýlýmcýlarýn %54.8’i (n=341) kadýn, %45.2’si (n=281) erkekti. Katýlýmcýlarýn yaþ ortalamasý 34.29±0.49 olarak bulundu. Koronavirüs Fobisi Ölçeði’nde psikolojik (p<0.001), somatik (p=0.002), sosyal (p=0.002), ekonomik (p=0.003) alt boyutlarda ve toplam puanda (p<0.001) kadýnlarýn puanlarý erkeklerden daha yüksek bulundu. Kronik hastalýðý olanlarýn Koronavirüs Fobisi Ölçeði’nin psikolojik (p=0.007), somatik (p<0.001), ekonomik alt boyutlarýnda (p=0.002) ve toplam (p=0.001) puanlarý daha yüksek bulun-du. COVID-19 testi pozitif olanlarýn (p=0.013) ve saðlýk çalýþanlarýnýn (p=0.001) duygusal yemek yeme seviyeleri daha yüksek bulundu. Üç Faktörlü Beslenme Anketi’nin toplam puanýyla Koronavirüs Fobisi Ölçeði’nin somatik (p<0.001), sosyal (p=0.004) ve ekonomik (p<0.001) alt boyutu arasýnda pozitif yönde korelasyon tespit edildi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: COVID-19 korkusunun ileri yaþta, kadýn cinsiyette, kronik hastalýðý olanlarda, yakýnlarýnda COVID-19 hastasý olanlarda ve pandeminin ilk aylarýnda daha yüksek olduðu saptandý. COVID-19 fobisi yüksek olanlarda, 35 yaþ altýnda, kadýnlarda, saðlýk çalýþanlarýnda ve obezlerde duygusal yemek yeme seviyesi yüksek bulundu. COVID-19 pandemi döneminde riskli olan gruplarda psikiyatrik hastalýklar ve beslenme bozukluklarý için önleyici tedbirler alýnmasý önerilmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Baðýþýklama çocuklarý çok ciddi hastalýklardan ve ölümden koruyan, bilinen en etkili koruyucu saðlýk önlemidir. Ancak gerek geliþmiþ gerek geliþmekte olan ve geliþmemiþ ülkelerde çeþitli nedenlerle ebeveynler çocuklarýný aþýlamaktan çekinebilmektedirler. Bu çalýþma ile konumu itibariyle her sosyoekonomik ve kültür düzeyinden hastalarýn baþvurduðu hastanemizde ebeveynlerin bu konudaki tutumlarýný raporlamayý hedefledik.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Nisan 2016–Ekim 2016 tarihleri arasýnda 3.düzey eðitim araþtýrma hastanesinde çocuk polikliniklerine çeþitli nedenlerle baþvuran yaþlarý 0–14 arasýnda deðiþen çocuklarýn ebeveynlerine aþýlama konusundaki bilgi düzeylerini ve tutumlarýný deðerlendirmek amacýyla bir anket uygulandý.
BULGULAR: Çalýþmaya katýlan ebeveynlerin %98.1’nin Saðlýk Bakanlýðý aþý takvimini uyguladýklarý görülmüþtür. Ebeveynlerin %29.5’i aþýlama sonrasý yan etki gördüklerini belirtmiþtir. En sýk görülen yan etkiler sýrasýyla; ateþ (%19), aþý bölgesinde hassasiyet (%3.8), ishal (%2.9), aþý böl-gesinde kýzarýklýk (%1.9) ve havale (%1.9) olarak belirlenmiþtir. Ebeveynlerin %75.2’si aþýlar ile ilgili olumsuz bir þey duymadýklarýný belirtmiþtir. Bildirilen olumsuz etkiler ise sýrasýyla; ateþ (%4.8), alerji (%4.8), kusma (%3.8), kýsýrlýk (sterilite) (%3.8), felç (%2.9), havale (%1.9), otizm (%1), alüminyum içermesi (%1) ve hastalýk yapmasý (%1) olarak belirtilmiþtir. Ebeveynlerin %94.3’nün çocuklarýna aþý yaptýrmak istedikleri, %1.9’nun medyada çýkan olumsuz haberler nedeniyle, %1.9’nun doktorlar arasýnda farklý söylemler olmasý nedeniyle, %1.9’nin ise hastalýklarý doðal yolla geçirmenin daha doðru olduðunu düþünmeleri nedeniyle aþý yaptýrmak istemedikleri görülmüþtür.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Bu çalýþmamýz ile ebeveynlerin çok büyük kýsmýnýn Saðlýk Bakanlýðý aþý takvimini uyguladýklarý görülmüþtür. Gerek bireysel gerek halk saðlýðýnýn korunmasý amacýyla aþýlamanýn önemini unutmamalý, bu konuda ebeveynlerin gereksiz ön yargýlarýný yok etmek için önlemler alýnmasý gerektiðini düþünmekteyiz.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Hepatik steatoz (HS), canlý karaciðer donör adaylarýnýn deðerlendirilmesinde kritik bir unsurdur. Bu çalýþmada, bilgisayarlý tomografi (BT) tabanlý atenüasyon deðerlendirmelerini canlý karaciðer donör adaylarýnýn klinik parametreleriyle iliþkilendirirken karaciðer yaðlanmasýnýn öngörücülerini bulmayý amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya toplam 524 canlý karaciðer donör adayý dahil edildi. Bunlardan 227’si BT ile tespit edilen HS nedeniyle redde-dildi ve 297’si baþarýlý baðýþ süreci geçirdi. Bu iki grup, HS’nin öngörücülerini bulmak için BT tabanlý karaciðer atenüasyon indeksleri, klinik ve laboratuvar parametreleri açýsýndan istatistiksel olarak deðerlendirildi.
BULGULAR: Gruplar arasýnda düþük yoðunluklu lipoprotein, nötrofil sayýsý, nötrofil/lenfosit oraný, trombosit daðýlým geniþliði, trombosit sayýsý ve alfa fetoprotein dýþýndaki tüm laboratuvar parametreleri farklýydý (p<0.05). Kabul edilen vericilerde ortanca karaciðer atenüasyon deðeri 64, reddedilen vericilerde ise 51’di (p<0.001). Vücut kitle indeksi (BMI), HS için en yüksek tanýsal doðruluða sahipti ve bunu alanin aminotransferaz (ALT) izledi. BMI (%72 duyarlýlýk) için cut-off deðeri 26.3 kg/m2 ve ALT için 21 IU/L (%69 duyarlýlýk) idi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: BMI >26.3 ve ALT >21, HS ile iyi koreledir ve daha uygun donör adayý varsa bu denekler daha sonra deðerlendirilmelidir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Salgýn sürecinde koruyucu saðlýk hizmetleri önemli hale gelerek, salgýnýn önlenmesi ve kontrolünde aile hekimlerinin kilit rol oynadýðý görülmektedir. Dolayýsýyla bu çalýþma, aile saðlýðý merkezinde çalýþan hekimlerin Covid-19 pandemisinde aile hekimliði uygulamasý ve yönetimi iliþkin görüþlerini deðerlendirmek amacýyla yürütülmüþtür.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tanýmlayýcý ve kesitsel türden olan çalýþma, Türkiye’nin doðusunda yer alan iki ilde Eylül-Kasým 2021 tarihlerinde, 204 aile hekimiyle yürütüldü. Araþtýrma verileri anket formu ile toplandý. Veriler SPSS Windows 24.0 paket programýnda, sayý ve yüzdelik ile analiz edildi.
BULGULAR: Aile hekimlerinin %69.6’sý salgýnda binanýn fiziki yapýsý ve donanýmýnýn yetersiz olduðunu, %68’i bireysel koruyucu ekipman temininde sorun yaþadýðýný, %59.3’ü personel sýkýntýsý yaþadýðýný ve %96.6’sý salgýn koþullarýna baðlý hastalarý evde ziyaret edemediðini belirtti. Covid-19 salgýnýyla birlikte; %55.9’u etkin yönetimle birlikte nitelikli yöneticiye ihtiyaç olduðunu, %42.2’sý salgýnýn yönetimi ve kontrolü için sahadan hekimlerin görüþünün alýnmasý gerektiðini belirtti.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Aile hekimleri salgýn sürecinde binalarýn fiziki yapýsý ve donanýmý, týbbi-araç gereç temini, personel sayýsý, evde hasta ziyaretleriyle ilgili bazý sorunlar yaþamýþtýr. Aile hekimleri salgýn yönetiminde etkin hizmet sunumunda yeterli kaynak desteðinin saðlanmasýný, iþ yükünün azaltýlmasýný, personel desteðinin saðlanmasýný, aile hekimliði politikalarýnýn yeniden oluþturulmasýný ve bu süreçte aile hekimlerinin görüþle-rinin alýnmasýný önermektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Çocuklarda trakeotomi için en önemli endikasyon kardiyopulmoner ve nörolojik hastalýklar nedeniyle uzun süreli entübasyondur. Pediatrik trakeostomi %10 ile %58 arasýnda deðiþen bir komplikasyon oraný ve %0 ile %3,6 arasýnda deðiþen bir ölüm oraný ortaya koymaktadýr. 12 yýllýk trakeostomi deneyimlerimizi anlatmayý amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalýþma, Türkiye’de Çocuk Cerrahisi Kliniðimizde 2009-2021 yýllarý arasýnda trakeostomi uygulanan çocuk hastalarýn týbbi kayýtlarýnýn retrospektif olarak incelenmesidir.
BULGULAR: Bölümümüzde 12 yýl boyunca 37 çocuða trakeostomi açýldý. 17’si erkek (%45.9), 20’si kadýn (%54.1) idi. Ortanca trakeostomi yaþý 5 aylýktý (min: 2ay-maks: 14yýl). Acil trakeostomi 8’inde (%21,6), planlanan trakeostomi 29’unda (%78,4) yapýldý. Ameliyat sýrasýnda ve ame-liyat sonrasý erken günlerde 34 hastada (%91,9) herhangi bir sorun yaþanmadý, trakeal atrezili 2 yenidoðan (%5,4) birinci ve ikinci günlerde kaybedildi. Bir hastada pansuman sýrasýnda kanülün yanlýþ yerleþtirilmesi nedeniyle desatüre (%2.7) oldu, kanül entübasyondan sonra tekrar güvenli bir þekilde yerleþtirildi. Trakeostomi komplikasyonlarý olarak 2-kanül çýkmasý, 1-granülasyon, 2-kanül oklüzyonu (biri postoperatif 2.günde ve diðeri ise postoperatif 10.günde) görüldü. 23 olgu (%62.2) hayatta kaldý, 14 olgu (%37.8) kaybedildi. Hayatta kalan hastalardan 3 yýl sonra KDH’li bir erkek çocukta ve EA+Distal TEF+Þiddetli Trakeomalazi+Fallot Tetralojisi olan bir kýz çocuðunda iki trakeostomi kapatýldý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Pediatrik trakeotomi, uygun cerrahi teknik ve yeterli postoperatif bakým ile minimal komplikasyon oranlarý ile baþarýyla gerçekleþtirilebilir.

Amaç: 19. yüzyýldan beri birçok hastalýða karþý çok etkili bir silah olmasýna raðmen, aþýlar dünya çapýnda birçok insan için tartýþmalý olmuþtur. Bu tereddütlü yaklaþým her zaman birey ve toplum saðlýðýný tehdit etmiþtir. Bu çalýþma, aþý tereddüdünü, tarihsel kökenini kapsamlý bir þekilde tanýmlamayý ve COVID-19”un yaný sýra çocukluk çaðý aþýlarýnýn yaygýnlýðýný ortaya çýkarmayý amaçlamaktadýr. Ayrýca, aþý tereddüdü sorunlarýna sürekli olarak tanýklýk eden hekimler için faydalý olabilecek birkaç yöntem sunmayý amaçladýk.

Gereç ve Yöntem: PubMed’de ve Google Akademik’de yayýnlanan ‘aþý tereddüdü ve COVID-19’u kapsayan literatür verileri, yazarlar tarafýndan baðýmsýz ve toplu olarak gözden geçirildi. Veriler, son 20 yýlda yayýnlanan 28 çalýþmadan Pubmed ve Google Akademik aracýlýðýyla toplanmýþtýr.

Bulgular: Bu derlemede, aþý tereddüdü ve bu fenomenin hikayesi, insanlarýn bu fikri neden geniþ kanýtlara raðmen benimsediði açýklanmakta-dýr. Takipte, aþý tereddüdünün tüm dünyada yaygýnlýðý ve saðlýk üzerindeki etkilerini azaltmak için neler yapýlabileceði tartýþýlmaktadýr.

Sonuç: Aþý tereddüdü günümüzde büyüyen, karmaþýk ve toplumsal bir saðlýk sorunu haline gelmiþtir. Aþý ile önlenebilir hastalýklarýn artmasý gibi halk saðlýðý için uzun vadeli sonuçlara neden olabilir. Örneðin CASE (Corroborate, About me, Science, Explain) ve SAGE (Strategic Advisory Group of Experts)’den öneriler gibi geliþtirilmiþ bazý yöntemlerle ele alýnabilir.